ดูแลยิ่งกว่าลูกในไส้ ลักษณะสีเขาโคที่ดี ตามตำราโบราณ
ลักษณะสีเขาโคที่ดี วัตถุประสงค์ที่นำมาเผยแพร่ เพื่อมิต้องการให้ภูมิปัญญาของบรรพบุรุษในอดีตสูญหายไปตามกาลเวลา และเพื่อเป็นการชี้ให้เห็นถึงความเชื่อของชาวบ้านที่ผูกพันกับการเกษตรกรรม อันที่จริงแล้วยังมีตำราการดูลักษณะวัวชนอีกเฉพาะตำราหนึ่ง แต่ไม่สามารถนำมาเผยแพร่ ณ ที่นี้ได้ เนื่องจากกลัวจะเป็นการนำไปสู่การเบียดเบียนสัตว์
ตามตำราของ พระบริสุทธศีลาจารย์ (วัน มะนะโส)
ลักษณะสีเขาโคที่ดี
๑. โคตัวใดเขาเป็นสีแวว เห็นเงาสีโคนเขาเหลืองปลายสีแดง ประดุจดังสีมณี ท่านว่า ดีนัก อยู่กับใครเกิดความสวัสดี
๒. โคตัวใดเขาดำนิล ท่านว่า ดีนัก ตีค่าไว้ ๙ ชั่งทอง
๓. โคตัวใดสีแววอยู่ในเขา โคนั้นอยู่กับใคร จะเป็นเศรษฐี คนจะนับหน้าถือตา
๔. โคตัวใดเขาเป็นปลอกรอบปลายเขา ที่ปลายแหลมมีสีขาวแวว ท่านว่า ไว้ดีนัก ตีค่าไว้ ๑๐ ชั่งทอง ควรเป็นของพระมหากษัตริย์
๕. โคตัวใดเขาสีดอกชบาแดงที่ปลายแหลมสีเหลืองแวว ท่านว่า ไว้ควรเป็นของท้าวพระยา มหากษัตริย์
๖. โคตัวใดโคนเขาสีน้ำข้าว ปลายเขาสีเหลืองแวว ท่านว่า ไว้ดีนัก ถ้าใครมีไว้จะสมบูรณ์พูลเกิดทรัพย์สินเงินดี
๗. โคตัวใดที่เขาเป็นลายเหมือนรูปภควัม โคตัวนี้ชื่อว่าเทพสิงหรณ์ ท่านว่า ดีมีไว้เป็นตบะเดชะคุ้มภัยอันตรายมาไม่ถึง
๘. โคตัวใดเขาเป็นเสี้ยนรอบเขา แต่สีต่างกันกับสีที่พื้นเขา ท่านว่า จะมีตบะเดชะมาก ควรจะเป็นของพระยามหากษัตริย์
๙. โคตัวใดปลายเขาเหมือนน้ำค้างในตอนดึก ท่านว่า ดีนัก ถ้าใครมีไว้จะบังเกิดเพชรนิลจินดายศถาบรรดาศักดิ์
๑๐. โคตัวใดเขาผุดเป็นเสี้ยนทั้งเขา หรือที่ปลาย ท่านว่า ดี จะสมบูรณ์พูนเกิด สรรพทรัพย์สินเงินทองดีนักแล
๑๑. โคตัวใดเขาสีเขียวสีดำ เป็นลำดับขึ้นไป และมีสีเหลืองรับอยู่ที่ปลาย ดีนักถ้ามีไว้จะเกิดลาภอันพึงใจ ค่า ๑๐ ชั่งทอง
๑๒. โคตัวใดเขาผุดขึ้นเป็นลายตอกทั่วทั้งเขา ดีนักค่า ๕ ตำลึงทอง จะบำรุงทรัพย์สิน จะบังเกิดลาภอันพึงใจ
๑๓. โคตัวใดเขาดำล้วนไม่ปนสีอื่น ๆ สำหรับพ่อค้าพานิช ถ้ามีไว้จะซื้อง่ายขายดี มีกำไร ค่า ๕ ตำลึงทอง
๑๔. โคตัวใดเขาสีเหลืองเบี้ยจักจัน หรือเหมือนสีดอกอัญชัน หรือเหมือนสีคราม ดีนักใครมีไว้ จะคุ้มครองป้องกันทุก ๆ อย่าง
๑๕. โคตัวใดเขาสีเป็นรูปสิงโตตั้งท่าแผ่นทยาน หรือเหมือนกับวงแหวน ดีนักจะมีตบะเดชามาก ศัตรูทำร้ายไม่ได้
๑๖. โคตัวใดเขากลมเกลี้ยงราวกับกลึง เหมือนขัดถูแล้วดีนัก ใครมีไว้จะเกิดลาภอันล้นหลาม และจะคุ้มภัยอันตราย
๑๗. โคตัวใดเขาเป็นชั้น ๆ เหมือนคันฉัตร ท่านว่า ดีนัก จะสมบูรณ์พูนเกิดลาภยศ จะมีผู้เมตตาอารี ถ้าผู้ใดไม่เชื่อท้าให้เผาตำรา
